بزرگ شدن، یعنی فاصله گرفتن از والدین. این فرایند، اغلب در آغاز سنین نوجوانی به طور ناگهانی و به صورت نوعی تمایل برای نشان دادن برتری نسبت به اعضای بزرگ تر خانواده و فاصله گرفتن از آن ها شروع می شود. برای نوجوانان، فاصله گرفتن از کسانی که تقریباً تمام اتفاقات زندگی خود را با آن ها شریک بوده اند، کار ساده ای نیست.

همزمان که نوجوانان به مرور از خانواده خود فاصله می گیرند، به طور ناخودآگاه رفتارها و علایق والدین را به دو دسته تقسیم بندی می کنند: دسته ای که از آن ها اجتناب می کنند و دسته ای که قصد دارند آن ها را انتخاب کنند. متأسفانه با وجود صمیمیت و همدلی موجود در خانواده، هر یک از این طبقه بندی ها مشکلات خاصی را برای نوجوانانی که قصد مستقل شدن دارند، ایجاد می کند.

ممکن است شما هیچ حس بدی نسبت به پوشیدن کفش های ورزشکاران باستانی نداشته باشید، اما اگر نوجوان شما با این انتخاب موافق نباشد، ممکن است حداقل مدت کوتاهی این مسئله برای او غیر قابل تحمل باشد. چرا باید کفش شما برای او مهم باشد؟ زیرا هنوز هویت او با شما در هم آمیخته باقی مانده است. تا زمانی که او فرصت کافی برای ایجاد ظاهر منحصر به فرد خود را نداشته باشد، طرز لباس پوشیدن شما برای او اهمیت دارد.

با توجه به این مسئله، شاید شما تصور کنید که امکان ندارد نوجوانان نسبت به تمایلات مشترک خود با والدین حساسیت نشان دهند. اما این اتفاق در حساسیت های دوران بلوغ نیز می افتد؛ دقیقاً به همین علت که این علایق، مشترک هستند.

به طور خلاصه، والدین باید بدانند زمانی که هیچ کدام از رفتارهایشان برای فرزندان نوجوانشان خوشایند نیست، در واقع، در دوره ای از مسئولیت پدری یا مادری خود قرار دارند.

در حالی که انتظار پایان این دوره را می کشیم، زمانی که نوجوان ما به سختی می تواند رفتار های ما را تحمل کند، چه کار هایی باید انجام دهیم؟

در آغاز ممکن است ما به این مسئله و حساسیت های دوران بلوغ به عنوان نشانگری برای رشد طبیعی نگاه کنیم. به این علت که ما می دانیم فرزندانمان همیشه به گونه ای که در کودکی از رفتارهای ما لذت می بردند، نخواهند بود.

در این صورت، می توانیم ناراحتی های آن ها را نادیده بگیریم و یا به آن ها یادآوری کنیم که برای بروز خشم خود آزاد هستند، اما اجازه بی ادبی ندارند. در مواقع لازم، می توانید به آرامی به این موضوع اشاره کنید که طولی نخواهد کشید تا آن ها هم درست مثل شما مثلا بتوانند رانندگی کنند و البته قوانین آن را رعایت کنند.

در نهایت، گاهی می توانیم از نگرانی های فرزند نوجوان خود به عنوان فرصتی برای برقراری ارتباط با او استفاده کنیم. زمانی که من در سن رشد بودم، دوستی داشتم که حساسیت او نسبت به والدینش به اوج خود رسیده بود. مادرش به او این اجازه را می داد تا لباس هایی را که می خواهد برای جشن های مدرسه بپوشد، برایش انتخاب کند. واضح است که این کار در تقابل با حساسیت های دوران بلوغ قرار داشت. اما این مسئله همچنین می تواند منجر به ایجاد وسواس و اضطراب شدیدی در این نوجوان شود. اگر پوشیدن یک لباس، نسبت به لباس دیگری برای شما تفاوت دارد، چرا برای آسودگی خاطر نوجوان خود این کار را انجام نمی دهید؟

حتی زمانی که شما فاصله گرفتن فرزندتان را از خانواده احساس نمی کنید، این کار باز هم صدمه می زند. داشتن علایق متفاوت و روابط صمیمی قابل اتکا می تواند کمک کننده باشد. با دوستانی که مانند شما نوجوانی دارند که نسبت به آن ها حساسیت پیدا کرده است، بیرون بروید و اطمینان حاصل کنید که همسر شما نیز با این مسئله کنار آمده است؛ حتی اگر رفتاری از او مثل رقصش، سبب کهیر زدن دختر نوزده ساله شما شود!

برای نوجوانانی که حساسیت های دوران بلوغ آن ها متناوباً بروز پیدا می کند، در نظر گرفتن چند قانون و دستورالعمل می تواند به شما کمک کند. یکی از دوستان باهوش من به پسر نوجوان خود گفته بود که می تواند محترمانه، دوستانه و واضح از آن ها تقاضا کند که زمانی را به او اختصاص دهند تا تنها باشد. اگرچه برای یک شخص بسیار دردناک است تا با او به عنوان یک مزاحم رفتار شود، اما اختصاص چنین زمان هایی می تواند در فروکش کردن این حساسیت ها، حتی در واکنش پذیرترین نوجوانان نیز کمک کننده باشد.

اگر نوجوانان فرصت این را داشته باشند تا علایق، مهارت ها و سلایق خود را انتخاب کنند، حساسیت آن ها نسبت به رفتارهای والدین، فروکش خواهد کرد. به علاوه، پیشرفت های علم اعصاب و روان نیز به کمک ما می آیند. هم زمان که کودکان بزرگتر می شوند، ظرفیت های شناختی آن ها در حال نمو می باشد که به آن ها اجازه می دهد فقط در این مورد که در ظاهر از چه کسانی پیروی کنند، افرادی را فراتر از والدین خود ببینند.

حال آن ها می توانند چیزهایی را که در ما می بینند، در دسته هایی طبقه بندی کنند که تا به حال وجود نداشته است. ممکن است ما افکار گذرا و مزاحمی داشته باشیم، اما نوجوان ما به آن ها به عنوان جزئی از شخصیت ما نگاه می کند. ممکن است ما رفتارهایی داشته باشیم که مورد پسند آن ها باشد اما ارزشی برای الگوبرداری نداشته باشد. حتی ممکن است آن ها علایقی را که به صورت اتفاقی با ما مشترک است، بپذیرند.

حساسیت های دوران بلوغ مخصوصا حساسیت نوجوانان نسبت به والدین، ممکن است آن ها را برای مدت کوتاهی به زمانی که کنترل شدیدی بر رفتارهای آن ها داشتید، بازگرداند؛ مانند زمان دید و بازدیدهای دانشگاه یا زمانی که افراد مهمی مهمان خانه شما هستند. اما گاهی مواقع شما می توانید نوجوان خود را بدون ایجاد ناراحتی شدید بابت این حساسیت های دوران بلوغ ، رها کنید. همچنین رفتارهایی مثل رقص شما حتی می تواند تاییدی دیر هنگام از جانب فرزند شما دریافت کند.

نویسنده: محمد اکبری

منبع: www.nytimes.com